Pedagogische Werkwijze
De kleine Groene wereld kiest niet expliciet voor één vaststaande pedagogische werkwijze. Er zijn meerdere pedagogische visies waar De kleine groene wereld zich heel goed in kan vinden. En waardoor ik mij dan ook graag laat inspireren. Deze visies sluiten echter wel mooi op elkaar aan.
- Rudolf Steiner en zijn antroposofische visie op de ontwikkeling van jonge kinderen;
- De communicatieve opvoedingsstijl van Thomas Gordon;
- De pedagogische visie van Emmi Pikler.
Hieronder worden bovenstaande visies nader toegelicht.
Rudolf Steiner en zijn antroposofische visie op de ontwikkeling van jonge kinderen
Rudolf Steiner was een Oostenrijks Filosoof en wetenschapper. Hij is bekend geworden als grondlegger van de antroposofie.
Een belangrijk uitgangspunt van Rudolf Steiner is dat elk kind uniek is en de gelegenheid moet krijgen om zich volledig te ontplooien. Ieder kind is uniek en heeft zijn eigen talenten. Bij De kleine Groene wereld staat daarom de individuele ontwikkeling van het kind centraal. Het doel is om een omgeving te creëren waarin het kind gemotiveerd wordt om zich te kunnen ontwikkelen in zijn eigen tempo. Hierdoor zal het kind rustiger en meer in balans in het leven staan. Ik zal dan ook nooit stimuleren om iets te doen waar ze nog niet aan toe zijn. Gras groeit niet harder door eraan te trekken, maar door het goed te verzorgen met water en voedingsstoffen.
Als een kind zich veilig voelt, kan hij zichzelf én de wereld gaan ontdekken. Geborgenheid en uitnodigen tot ontdekken zijn dan ook twee dingen die aan de basis staan van de antroposofische leer.
Rust, ritme, spel, de natuur en de seizoenen en de jaarfeesten zijn belangrijke elementen in de antroposofische kinderopvang.
We werken met natuurlijke materialen zoals wol, steen, hout of bijenwas.
Op die manier leren kinderen hoe de natuur in elkaar zit en tegelijkertijd
wordt de zintuiglijke ontwikkeling gestimuleerd. Ook expressie en fantasie spelen een
belangrijke rol. Het kind leert zich uiten en ontwikkelt zich tot een creatief mens. Alles wat het kind doet, is vrije expressie. We zijn veel buiten in de natuur. Weer of geen weer, er is altijd ruimte om buiten te spelen. Het mooie is juist om de seizoenen met al zijn elementen, met alle zintuigen te ervaren.
Ook vier ik samen met de kinderen de antroposofische jaarfeesten. Lees hier hoe ik de jaarfeesten vorm geef.
De communicatieve opvoedingsstijl van Thomas Gordon
Thomas Gordon was een Amerikaanse kinderpsycholoog, die een methode heeft ontwikkeld voor een goede communicatie tussen opvoeders en kinderen.
Het gaat om een eerlijke, open houding van gelijkwaardigheid, acceptatie en respect voor de ander. Dit betekent dat ik actief luister en kijk naar het kind om inzicht te krijgen in zijn gedrag en behoeften. Het doel is om ieder kind met zijn of haar mogelijkheden te begeleiden naar zelfstandigheid, zodat het in staat is eigen keuzes te maken. Een kind wordt geaccepteerd ongeacht zijn gedrag; het kind mag er zijn. Zo kan er een relatie ontstaan waarin een kind kan groeien en zich kan ontwikkelen.
Kenmerken van de Gordon Methode zijn:
• Luisteren, op een manier dat het kinderen zich begrepen voelen.
• Praten, op een manier dat het kinderen jouw begrijpen.
• Conflicten oplossen, op een manier dat je niemand verliest.
• Afspraken maken, op een manier dat iedereen zich er aan houdt.
Met als gevolg:
- meer begrip (bij opvoeder en kind)
- Meer geduld (voor elkaar)
- Een betere Sfeer
- Betere oplossingen, minder conflicten
- Meer gevoel van verantwoordelijkheid bij het kind
- Positief zelfbeeld bij het kind
Ik luister actief naar de kinderen. Dit betekent dat ik oog heb voor het kind en zijn persoonlijkheid. Ik laat merken dat zijn emotie er mag zijn, maar bijvoorbeeld ook dat ik zijn boosheid en het verzet begrijp.
Een conflict tussen kinderen word bijvoorbeeld aangegaan met de intentie om het op te lossen in overleg. Zodat beide partijen hierin gezien worden.
Het is hierbij belangrijk dat er reële eisen worden gesteld aan een kind en dat kinderen verantwoordelijkheden krijgen die ze aan kunnen. Het kind krijgt de ruimte om zelf problemen op te lossen. Ook bij conflicten met kinderen onderling zal geprobeerd worden de kinderen het zoveel mogelijk zelf op te laten lossen met respect voor elkaar.
Zo wordt de verantwoordelijkheid, de zelfwaardering en het zelfvertrouwen van het kind gestimuleerd. Dit betekent niet dat ik als volwassene al het gedrag van het kind klakkeloos accepteer. Waar nodig neem ik wel de leiding en de verantwoording. Hierin ben ik duidelijk tegen de kinderen over wat wel mag en wat niet.
Ik gebruik in mijn contact met het kind ik-boodschappen. Ik vertel wat ik van iets vind en hoe ik me daaronder voel. Ik stel me open op en ben duidelijk in wat ik vind en waarom. Een ik- boodschap geeft geen beoordeling van de persoon aan wie de boodschap gericht is maar beschrijft het gedrag en de consequenties.
Wanneer luisteren om te reageren
overgaat in luisteren om te begrijpen
ontstaat er echt contact.
~ Dalai Lama ~
De pedagogische visie van Emmi Pikler
Emmi Pikler was een Hongaars-Zwitserse kinderarts en pedagoog. De pedagogiek van Emmi Pikler richt zich met name op het jonge kind. Respectvolle verzorging, vrije beweging en vrij spel zijn de sleutelwoorden in de visie van Emmi Pikler.
De pedagogiek van Emmi Pikler is bij De Kleine Groene Wereld terug te zien in de werkwijze. Het creëren van een warme band tussen de gastouder en het kind is van groot belang voor het gevoel van veiligheid. De veiligheid en hechting is de belangrijkste voorwaarde voor het kind om zich te kunnen ontwikkelen.
De verzorgingsmomenten spelen hierin dan ook een belangrijke rol. Tijdens deze momenten is er volop interactie tussen mij en het kind. Op deze momenten leer ik het kind goed kennen: Wat vindt het prettig, wat heeft het nodig, wat wil het kind. Zo kan een veilige hechting ontstaan.
Wanneer kinderen de kans krijgen in hun eigen tempo te leren en ontdekken, leren ze beter rollen, zitten, kruipen, staan, praten, denken en leren. Al bewegend leert een baby zichzelf en de wereld kennen. Elke jong kind heeft vrijheid nodig om te bewegen, letterlijk en figuurlijk. Vrij spel heeft een positieve invloed op het gevoel van autonomie van het kind: hij kan zelf bepalen waarmee hij speelt en hoe lang. Zo ontdekt hij zijn interesses, voorkeuren, mogelijkheden en grenzen.